Bazı kentler vardır gecesi başka gündüzü bir başka güzeldir. Mesela Paris, mesela İstanbul… Bu kentlerin gecesini güzel kılan ise aydınlatmasıdır. Bu gece görüşleri ve kent manzaraları için gece turları düzenlenir.
AYDINLIK YARINLARA…
21. yüzyılda kentleşmenin artışı, kent yaşamını tüm yönleriyle ele alan kent planlamanın önemini gözler önüne seriyor. Kent kavramı deyince akla ne kadar gündüz, doğal ışık kaynakları ile aydınlanan kentler aklımıza gelse de, günümüz kentlerinin geceleri de yaşıyor olması, kent planlamasında aydınlatma konusunda yeni arayışların ortaya çıkmasına yol açıyor.
Kent içerisindeki yol, cadde, sokakların geceleri işlevsel ve güvenilir kullanılması, kentin yerli ve yabancı kullanıcılar tarafından gece de algılanabilmesi adına, kentlerin olmazsa olmazı dış aydınlatma unsurlarının yanı sıra, hava karardığında kentin canlılığını koruyabilmesinde, gece görüntüsünün görsel ve estetik kimliğinin ortaya çıkmasında kent aydınlatmasının önemi büyüktür. Kent kimliğini öne çıkarmada belirleyici role sahip olan kentsel aydınlatma, sadece aydınlatma ihtiyacı ve aydınlatma tekniği ile ilgili bir kavram olmayıp, estetik, ekonomi, mimari ve sanat ile doğrudan ilişkilidir. Ki bu ilişkiyi en başarılı şekilde ön plana çıkaran şehirlerden biri olan Fransa’nın başkenti Paris, kent aydınlatmasının ilk anda akla gelen sokak lambaları, projektörler ile sınırlandırılan bir kavram olmaması gerektiğinin en canlı kanıtı.
GAZ LAMBALARIYLA
‘Ville-Lumière’, ‘The City of Light’ yani Işık Şehir olarak bilinen Paris, aslında bu lakabı Aydınlanma Çağı’nda eğitim ve yeni fikirlerin merkezi olduğu için almış. Ardından 1828 yılında Champs Elysees’in (Şanzelize Bulvarı), Avrupa’da bir ilke imza atarak gaz lambalarıyla aydınlatılması ile başlayan süreci, günümüzde Paris’in mimari kimliğinin aydınlatma ile görsel şölene çevrilmesi, ‘Işık Şehri’ lakabının kent aydınlatmasındaki başarısını simgelemeye başlamış.
Dönüp dolaşıp hep aynı yere geliyoruz, ama “İstanbul’un Paris’ten eksiği ne?” sorusu geliyor insanın aklına. Hangi ülke var ki, üzerinde bu kadar güç savaşları yaşanmış, tarihe ismini altın harflerle yazdırmış bir şehre ev sahipliği yapıyor? Hangi şehir var ki, neredeyse hiç dokunmasanız deniziyle, tarihiyle, geçmişten günümüze gelen tarihi dokusuyla, iki kıtasıyla insanları bu kadar kendine hayran bırakmayı başarabilsin? Elimizdeki şehirlerin değerini gerçekten anlayıp, onların bizlere değil bizlerin onlara hizmet etmesi gerektiğinin farkına varalım. Ve İstanbul’da ışıklandırma ile kentin değerine değer katan uygulamalara bir göz atalım.
GECE BOĞAZ TURU
İstanbul denince hiç kuşkusuz ve tartışmasız ilk akla gelen tarihi yapılardır. Ancak iki kıtayı birbirine bağlayan köprülere ise -yakın tarih olmasına rağmen- ayrı bir parantez açmak gerekir. Hele de 2007’den bu yana gece görüşüne. Neden 2007? Çünkü köprünün geceyi aydınlattığı yıl 2007.
22 Nisan 2007 tarihinde düzenlenen tören ve ışık gösterisiyle, Boğaziçi Köprüsü’nün yeni aydınlatma ve ışıklandırma sistemi faaliyete geçirildi.
Philips sponsorluğunda yapılan aydınlatma sistemi, 2009 yılında 3 bin 250 adet led sistemiyle yenilendi. 3 milyon Euro maliyetli revizyon Philips firması tarafından karşılandı. Halatlarda bin 760, ana halat üzerinde 166, kulelerde 860, korkuluklarda 478 adet ışık kaynağına sahip olan sistemde armatür yerleşimi ve aydınlatma tasarımında bir değişiklik yapılmazken, enerji tasarrufuna, teknolojik sistemlerle daha hızlı ve senaryo anlamında daha fazla hizmet verebilecek bir altyapıya sahip olması için revize edildi. Proje, Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü Boğaziçi Köprüsü Başmühendisliği’nin kontrol ve yönetiminde gerçekleştirildi.
Gelelim, İstanbul’da gece güvenilir ve ziyaret edilebilir mekânlar oluşturma adına İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2007 yılında başlatılan çalışmalara;
Metrobüs Hattının Aydınlatılması;
2013 senesinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi başlattığı proje ile Metrobüs duraklarını daha estetik ve güvenilir hale getirdi.
Yeşil Alan Aydınlatması;
İstanbul Büyükşehir Belediyesi yeşil alan algısını park ve bahçelerden ötesine kavşak, duvar, yol kenarı, havuz gibi farklı mekânlara taşımıştır. Ve bunlar aydınlatılarak, şehre farklı bir görsellik kazandırılmıştır.
Mimari Aydınlatmalar;
Tarihi yapılara uygulanan mimari aydınlatma projeleri T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Koruma Bölge Kurulu Müdürlükleri tarafından onaylanarak uygulanmakta. Mimari Aydınlatma Proje ve Uygulamaları İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından ihale ile yapılmakta.
Gerçekleştirilecek Çalışmalar:
Galata Kulesi Mimari Aydınlatma Projesi T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından onaylanarak uygulanacak. İstanbul’un Haliç siluetine hakim olan Yavuz Sultan Selim Camii’nin projesi ile onaylanma aşamasında.
PARİS’İN İKİ FARKLI YÜZÜ
Paris’e gitmeden önce ufak bir araştırma yapsanız, ’Paris’i mutlaka gece de gezin’ tavsiyesi alırsınız. Paris gece ışıkla yeniden inşaa edilmiştir adeta. Tam da bu yüzden Paris’e giden turistlerin neredeyse hepsi, gece turlarına katılır. Paris sokakları, Eyfel Kulesi, mağaza ve sarayları öyle ustalıkla ışıklandırılmıştır ki, gündüz gözden kaçan detayları bir anda karşınızda bulabilirsiniz. Duruma ekonomik açıdan baktığınızda, gündüz gezen turistler gece de parametreyi çalıştırıyor.
ANIT MEZARLAR
İstanbul Edirnekapı’da bulunan merhum Adnan Menderes ve Turgut Özal’ın anıt mezarları İstanbul’un manevi atmosferinde önemli yer bulmaktadır. Restorasyon ve çevre düzenlemeleri yapıldıktan sonra anıt mezarlar İstanbul’un gece imajında da yer almıştır. Adnan Menderes Anıt Mezarı merhum Başbakan Adnan Menderes’in hayatını ve karanlık bir dönemin sonrasında gelen bir ışığı temsil ederken merhum Cumhurbaşkanımız Turgut Özal’ın dünyaya açılımını temsil etmektedir.
MarmaraLife 