ÖZELLİKLE ULUSLARARASI YATIRIMCILARA KOLAYLIK SAĞLAYACAK VE YENİ GİRİŞİM SÜREÇLERİNİ TEK ELDEN KOORDİNE EDECEK MEKANİZMALARA İHTİYAÇ DUYULMAKTADIR.

2008 yılında Başbakanlık Genelgesi ile Yatırımlarda Tek Durak Ofis Bürosu tarzında bir uygulama geliştirilmesine yönelik adımlar atılmıştı. Müteşebbislerin karşılaştıkları sorunları kısa yoldan mahallinde çözülebilmesi amacıyla, sanayiciler ve girişimcilerin sorunlarını dinlemek, gerektiğinde ilgili kurumlarla irtibata geçerek çözüm üretmek, girişimcilere yönelik bilgilendirme, rehberlik ve bölgede bulunan cazip yatırım alanları konusunda tanıtıcı faaliyetlerde bulunmak üzere, valilikler bünyesinde “Tek Adımda Yatırım Bürosu” oluşturulması uygun görülmüştü. Fakat tam anlamıyla fiilayata geçemedi.

TEK DURAK OFİS NEDİR, NE DEĞİLDİR?

Bir yatırımcının iş yeri açmak üzere başvurduğu, temel izin ve ruhsatları temin edebildiği, gerekli iş ve işlemleri tamamlayabildiği, sektör ve lokasyon bağlamında danışmanlık hizmeti alabildiği yapıya “Tek Durak Ofis” denilmektedir. Literatürdeki tabiri ile “One Stop Shop” olarak ifade edilmektedir. Sadece bilgilendirme yapan, yatırımcıya ekstra bir durak olmaktan başka bir görevi olmayan yapılar her ne kadar kendilerini tekdurak ofis olarak tanımlasalarda aslında kendileri de olmadıklarını bilmektedirler.

TEK DURAK OFİS, HANGİ ÖLÇEKTEKİ YATIRIMCILARA HİTAP ETMELİDİR?

Büyük yatırımcılar kendi imkanlarıyla çok rahat biçimde hukuki ve mali danışmanlık şirketleri aracılığı ile tüm iş ve işlemlerini hallettirebilmektedirler. Tek Durak Ofis, orta
ve küçük ölçekli yatırımcılara hitap etmelidir. Çünkü bu tarz yatırımcılar en küçük maliyetin ve bürokrasinin kolayca yıldırabileceği hassaslıkta faaliyet gösterirler. Şöyle bir soru akla gelebilir: “Ya ne gerek var küçük yatırımcılarla uğraşıyoruz. Gelecekse
büyük yatırımcı gelsin”. Unutmamalıyız ki küçük işletmeler inovasyona ve esnekliğe daha yatkındırlar. Farklı inovasyon denemelerini çok hızlı biçimde hayata geçirebilecek hızda hareket ederler.

İŞ YERİ AÇMAK İSTEYEN BİR YABANCI YATIRIMCININ ATMASI GEREKEN ADIMLAR NELERDİR?

Dünya Bankası tarafından her yıl yayımlanan “Doing Business” raporunda Türkiye 2016 yılı itibariyle 190 ülke arasında 69. basamakta yer almaktadır. Bu basamakta yer almamızın tabi ki birçok sebebi vardır. İş yeri açma süreçlerini özellikle bürokratik anlamda daha kullanıcı dostu hale getirmeliyiz.

Bir yabancı yatırımcı Türkiye’ye gelmek için önce evisa.gov.tr veya en yakın Türk Konsolosluğu’ndan vize almak zorundadır. Türkiye’ye gelen yatırımcı, ikamet izni almak için İl Göç İdaresi’ne e-ikamet.goc.gov.tr üzerinden randevu için başvuru yapmaktadır. İstenen evrakları randevu tarihinde götürmeden evvel bir banka hesabının açılmış olması gerekmektedir. Göç İdaresi’nden ikamet izni alan yatırımcı, aldığı yabancı
kimlik numarasını da kullanarak Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne işyeri açmak için başvuru yapar. İlgili adımlar atıldıktan sonra Vergi Dairesi’nden vergi numarası ve vergi levhası alınması zorunludur.

NOT

• Tek Durak Ofis, özellikle orta ve küçük ölçekli yatırımcılar için önemli bir merkez haline gelebilir.
• İTO verilerine göre yabancı yatırımcılar 2016 yılında en fazla Şişli ve Fatih ilçelerine
  yatırım yapmışlardır.

Yazı: Mehmet Onur Partal

*Marmara Life Sayı 101