Bilinçsiz bir tüketim sonrasında “su krizi” dünyanın bir çok bölgesinde olduğu gibi bizim de kapımıza dayandı. Alternatif çözüm arayışları başladı. Deniz suyunu arıtma gündeminde, ancak hem tat hem de ekonomik rakam olarak biraz ‘tuzlu’ geliyor.

Dünya üzerinde, oluşumunda insan faktörünün etkili olmadığı ama tüm gücüyle insan yaşamına hizmet eden bir kaynak düşünün. Bir an için duraksadıysanız, ufak bir deney
yapalım; nefesinizi tutun, öylece kalın. Amacının ‘Nefesinizi en uzun süre kim tutabilecek’ olmadığı bu deneyde, yaşamınızın devam etmesi ile sonlanması arasındaki ince çizgideki önemli kaynaklardan birine parmak basmış olduk bile. ‘Hava’… İşte var
gücüyle kendini bizlerin yaşamına adayan, ancak oluşumunda bizlerin rolü olmayan; Hava, su, toprak, bitki örtüsü, hayvan vb. kaynaklara ‘doğal kaynaklar’ deniyor.
Tabii adı ‘doğal kaynak’ olunca, bizlerde ‘Nasıl var olduysa, yine, yeniden var olabilir.’ algısını oluşturuyor. Maalesef yanılıyoruz. Oluşumunda hiçbir etkimiz olmadığı halde, sürdürülebilirliğine katkıda bulunabileceğimiz tüm kaynaklarımızı, kirleterek, yok
ederek, tüm dengelerini altüst ederek, tüketiyoruz.

DÜNYANIN 3/4’Ü SU, ANCAK…

Gündemdeki son tüketim vurgusu ‘Su Kaynaklarımız’ üzerinde yoğunlaşıyor. Araştırmalara göre dünya genelinde su kaynakları gün geçtikçe bilinçsizce tüketilmekte, sonuç olarak da ‘su krizi’ kapıya dayanmaktadır. Tamam da dünyanın dörtte üçü sularla kaplı değil miydi, nereden çıktı bu sıkıntısı? Evet, dünyanın dörtte üçü sularla kaplı, ancak bu suların %97,5’i okyanuslarda ve denizlerde tuzlu su olarak, % 2.5’i nehir ve göllerde tatlı su olarak bulunmaktadır. Tatlı suların da % 90’ının kutuplarda ve yeraltında bulunduğunu düşününce, zaten bizlerin kullanabileceği su miktarının
aslında ne kadar kısıtlı olduğu gözler önüne seriliyor. İşte tam da bu noktada
insanoğlunun da bilinçsiz kullanımı ile su ihtiyaçlarını karşılamayacak hale
gelen kaynaklara takviye olarak, deniz suyunu arıtma yöntemi ile alternatif su kaynakları yaratılması hedefleniyor.

TERS OZMOZ PRENSİBİ

Deniz suyu içerisinde barındırdığı yüksek yoğunlukta çözünmüş mineraller nedeni ile insan ihtiyaçlarını karşılamakta kullanılamıyor. Bu nedenle deniz suyunun kullanılabilir olması için içerisindeki çözünmüş minerallerin ayrıştırılması gerekiyor. İspanya
ve İsrail’in başını çektiği deniz suyunu arıtma tesisleri, ters ozmoz (suyun süzülmesi) prensibine dayanıyor. Ancak bu çok maaliyet gerektiriyor. 1m3 su elde etmenin maliyeti ortalama 3-5 dolar olarak hesaplanıyor.

Tüm bunları dikkate aldığımızda bizlere düşen görevlere gelirsek; deniz suyu arıtma sistemleri hayatımıza girsin ya da girmesin, en azından elimizde kalan su kaynaklarımızı korumayı, suyu bilinçli kullanmayı öğrenmeliyiz. Neden? Gelecek nesillere, yaşanabilir bir çevre bırakmak adına.

NOTLAR

DSİ’NİN 2030 ÖNGÖRÜSÜ

Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün veri ve bilgilerine göre; “Türkiye su zengini bir ülke değildir. Kişi başına düşen yıllık su miktarına göre ülkemiz su azlığı yaşayan bir ülke konumundadır. Kişi başına düşen yıllık kullanılabilir su miktarı 1.519 m3 civarındadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2030 yılı için nüfusumuzun 100 milyon olacağını öngörmüştür. Bu durumda 2030 yılı için kişi başına düşen kullanılabilir su miktarının 1.120 m3/yıl civarında olacağı söylenebilir. Ayrıca bütün bu tahminler mevcut kaynakların 20 yıl sonrasına hiç tahrip edilmeden aktarılması durumunda söz konusu olabilecektir.” cümlesi ise geçmişten günümüze su kaynaklarımızın tahribatına bakıldığında pek de mümkün gözükmemektedir.

AVŞA DENİZ SUYU İÇİYOR

Marmara Bölgesi’nde bulunan ve orta ölçekli tatilcilerin vazgeçilmez adreslerinden Avşa Adası deniz suyu kullanıyor. Tesis 2010 yılında 23 milyon TL yatırım ile hizmete sokulmuş. Yatırım maliyetinin yüzde 25’ini belediye, yüzde 75’ini devlet karşılamış. Tesis yaz aylarında nüfusu 70 bine çıkan adanın içme ve kullanma suyu ihtiyacını karşılıyor.

Yazı:Burçak Ö. Doğan

*Bu yazı Marmara Life dergisinin 87’inci sayısında yayımlanmıştır.