2004 yılından beri bilişim sektörünün Otomatik Tanıma/Veri Toplama (OT/VT) alanında faaliyet gösteren Mobisis Teknoloji, farklı sektörlerdeki müşterilerine pek çok alanda mobil çözümler üretiyor. İzmit Büyükşehir Belediyesi ve Çorum Belediyesi ile yürütülen projelerle Mobisis, yerel yönetimlerin de çözüm ortağı olabileceğini gösteriyor. Şirketin proje koordinatörü Tanhu Dizgeç ile pek çok alanda yeni bir kavram olan nesnelerin interneti üzerine konuştuk. Dizgeç bize, yürütülen projelerden elde edilen faydaları, saptanan sonuçları ve elektronik çözümün iş kolaylaştırıcı yanlarını anlattı.
Sizi tanıyabilir miyiz?
Elektrik/Elektronik mühendisiyim. Yaklaşık 15 yıldır, OTVT sektöründe yazılım ve donanımdan oluşan projeler geliştirmekteyim. Geliştirdiğimiz projeler ağırlıklı olarak aktif ve pasif RFID sistemleri ve IOT teknolojileri ile envanterin lokasyon bazlı takibine yöneliktir. Projelerde, RFID/IOT teknolojileri ile bağlantılı değişik sensörler ve izleme/takip cihazları kullanarak, ERP yazılımları ile entegre çözümler üretmekteyiz.
Mobisis’in faaliyet gösterdiği alanlardan kısaca söz edebilir misiniz?
Mobisis, 2004 yılından beri bilişim sektörünün Otomatik Tanıma/Veri Toplama (OT/VT) alanında faaliyet göstererek gıda, perakende, üretim, sağlık, ulaşım ve lojistik gibi farklı dikeylerdeki kurumsal müşterilere başta depo çözümleri, saha satış ve saha servis çözümleri, mobil yönetim çözümleri olmak üzere birçok çözüm sunmaktadır. Sektördeki en iyi üretici markaların (Zebra, Honeywell, Samsung, Soti gibi) ülkemizdeki en üst seviye iş ortağı olup el terminali, barkod okuyucu, barkod yazıcı, endüstriyel telefon ve tablet, sarf malzemeleri ve bunların kurulum, bakım, teknik servis hizmetlerini sağlayarak uçtan uca çözüm sunmaktadır.
Kurumlar için verimlik artırıcı elektronik çözümler üretiyorsunuz. Bu çözümlerden belediyeler için önemli olanlar ve ön plana çıkanlar nelerdir?
RFID (Radyo Frekans ile Kimliklendirme) teknolojilerini kullanarak; ilçe belediyeleri için çöp konteynerlerinin doluluk oranına göre toplanma optimizasyonu gerçekleştirmek ve il belediyeleri için itfaiye araçlarındaki envanterlerin takibini yapmaktır. Birincisi; çöp konteynerlerinin doluluk oranına göre toplanma optimizasyonu, ilçe belediyelerine çöp toplama araçlarında yakıt tasarrufu, ilçe sakinlerinin memnuniyetini artırma, atıkların değerlendirilmesi ve ekonomik katkı gibi faydalar sağlamıştır. İkincisi; itfaiye araçlarındaki envanterlerin takibini yapmak, il belediyelerine bağlı itfaiye istasyonları için yangın ve kurtarma işinden dönen araçlardaki envanterlerin hızlıca kontrol edilebilmesi, yangın ve kurtarma işinde hasar gören/zayi olan envanterlerin tespit edilerek yenileri için süratle alıma geçilebilmesi, anlık olarak hangi araçta hangi envanterin bulunduğunun görülmesi ve ihtiyaca göre hızlıca başka bir araca/bölgeye aktarımının sağlanabilmesi gibi faydalar sağlanmıştır.
Sizin İzmit Büyükşehir Belediyesi ile Türkiye’de ilk defa nesnelerin interneti ve akıllı çöp araçları üzerine çalıştığınızı biliyoruz. Bu projeden ne gibi deneyimler elde ettiniz?
İzmit Büyükşehir Belediyesinden sonra Çorum Belediyesi için de bir proje geliştirdik, sonuç olarak edindiğimiz tecrübeler ışığında Ar-Ge yaparak, saha şartlarına daha dayanıklı ve teknolojik olarak daha üst seviyede ekipman, donanım ve yazılımlar geliştirdik. Bu konuda %100 performans sağladığımızı söyleyebiliriz. Fayda-maliyet analizi yapıldığında belediyelerin kendi imkânlarını çok daha efektif ve halkın memnuniyetini artıracak yönde daha olumlu kullanabildiklerini deneyimledik.
Türkiye’de nesnelerin interneti hususunda belediye çözümlerinin önündeki en büyük engel ne ve nasıl çözülebilir?
En büyük engel yatırım maliyetleri olarak karşımıza çıkmaktadır. 5G’nin yaygınlaşması ve alternatif olarak LORA teknolojilerine geçişle birlikte veri iletiminden kaynaklanan yüksek donanım maliyetlerinin düşebileceğini değerlendiriyoruz. Ayrıca belediyelerin IOT teknolojilerine yönelmesini kolaylaştırmak maksadıyla, belediye bütçelerinde Ar-Ge fonlarını artıracak yapısal düzenlemeler olması engelleri kaldırabilir düşüncesindeyiz. Mesela belediyelerin IOT projelerinde kullanılacak donanım ve yazılımlar için ÖTV/KDV indirimleri uygulanabilir.
Marmara Belediyeler Birliği geçtiğimiz yıl Marmara Urban Forum (MARUF) adı altında Türkiye’nin en büyük şehircilik organizasyonunu düzenledi. İkincisi önümüzdeki Ekim ayında gerçekleştirilecek. Sizce burada şehirlerimizin geleceği açısından neler masaya yatırılmalı ve hangi sorunlara çözüm aranmalı?
IOT Teknolojileri ile akıllı şehircilik Marmara Urban Forum gibi bir ortamda konuşulası gereken bir konulardan biri. Bunun yanı sıra bir çok paydaşın bir arada olacağı forum ortamında Deprem, doğal afet durumunda haberleşme ve veri iletimi alt yapısına alternatif çözümler, Ambulans/Polis aracının görünmesiyle birlikte yeşile dönen ya da trafik yoğunluğuna göre yeşil-kırmızı yanma süreleri değişen akıllı trafik lambaları, LORA teknolojisi, envanterlerin ve zimmetlerin RFID teknolojileri kullanılarak takip edilmesi, su sayaçlarının uzaktan okunabilmesini sağlayan IOT teknolojileri gibi konular da konuşulmalıdır.