Balıkesir; turizmden tarıma, sanayiden hayvancılığa kadar oldukça geniş bir yelpazede, ekonomide yer alan ve heterojen bir nüfusa sahip, büyük bir şehir. Çok farklı karakterlere ve coğrafyalara sahip ilçelerinin birbirinden farklı ihtiyaçlarına; bütünlüklü ve nitelikli çözümler bulmak, bu çözümleri sürdürülebilir hale getirmek için çalışan Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, donanımlı ve tecrübeli ekip arkadaşları, uyumlu ilçe belediye başkanları ve şehir halkıyla birlikte nasıl bir süreci izlemekte olduklarını anlatıyor.
Önceden Karesi Belediye Başkanı’ydınız. Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı olduktan ve il genelinde, çok daha geniş bir alanla ilgili çalışmaya başladıktan sonra arada ne tür farklar gördünüz?
İlk defa gördüğüm, bilmediğim, beni şaşırtan bir şeyle karşılaşmadım. Bandırma’da, Edremit’te ticaret ve dostluklarımız var. Ben, askerliğimi Bandırma’da yaptım. Eşimin ailesi Edremit’te yaşıyor. Almanya’dan gelip yerleşsek de kendim Susurlukluyum. Bildiğim bir yerdeyim. “Yaşadığın coğrafya kaderindir.” diye bir söz vardır, burada hizmet etmek başkasına zor gelebilir ama bizim için normal. Bizim en büyük şanslarımızdan biri ilçe belediye başkanlarımızla uyum içinde çalışmamız. Halkımızla organik bağ kuran, birebir iletişim halinde olan belediye başkanlarımız var. İl Özel İdaresinden gelmiş çoğu uzman arkadaşımız daire başkanı. On yıllardır yürüttükleri projeleri eski birimlerinden yeni birimlerine taşıyorlar. Ne yaptığını iyi bilen bir ekiple çalışıyorum. 911 kırsal köyümüz, 1130 tane mahallemiz var, ayak basmadığım bir yer yok.
Sizce şehirlerimizin en büyük sorunları neler?
Bizim şehrimizin temel sorunu, çok güçlü ve her biri bir marka olan 20 ilçemizin olması. Birbirinden çok farklı karakterlere sahipler ve onların şemsiyesi olarak bu geniş coğrafyada her beklentilerine yetişmek biraz zaman gerektirebiliyor. İki ilçe arasında 290 kilometre olabiliyor, dört farklı coğrafya var burada. Bu aslında bizim gücümüz ama hizmetlerimizin stabil hale gelmesi beş değil, on yıl alır. Medeniyet Projesi, Balıkesir’e lazımmış; Ayvalık, arıtma problemini tek başına çözemez, Körfez kendi başına çözemez, Bandırma çözemez. Büyükşehir Belediyesi olarak; doğru kaynak kullanımı ve doğru insanlarla çalışma sayesinde hızlıca yol alabiliyoruz.
Burası aynı zamanda hem turizm hem çiftçilik hem de hayvancılık bölgesi. Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Turizm en önemli gelir kaynağımız diyemeyiz çünkü turizmle ilgisi olmayan iç bölgelerimiz var. Tarım diyemeyiz çünkü sadece turizmle geçinen bölgelerimiz var. Sanayi diyemeyiz çünkü ovalarımız var, oralarda sanayi tesisi kurmak yasak. %30 tarım, %30 sanayi, %30 turizm diyebilirim. İnsanlarımız, yılı eşit zamanlara bölüp ticaret de yapıyor. Bereketi bol bir yerde yaşıyoruz. İnsanlarımızın yaklaşık %40’ı tarım ürünlerinden gelir sağlıyor. Bursa, İzmir, İstanbul gibi şehirlere ürün gönderiyorlar. Edirne’nin meşhur ciğeri bizim Balıkesir’in mezbahalarından gider.
Balıkesir; etiyle, peyniriyle, zeytiniyle, zeytinyağıyla lezzetin başkenti. “50 Peynirli Şehir Balıkesir” kitabı ile şehrimiz, peynirde dünyanın en iyisi unvanını aldı. Hem jeotermal kaynaklar hem de tarım, şehrimizin en önemli potansiyellerinden. Bu iki potansiyeli harekete geçirerek, şehrin ekonomisine katkı sağlayacak jeotermal meyve ve sebze kurutma tesisimizin temelini attık, yapımı devam ediyor. Hem çiftçi kadınlarımıza ve gençlerimize istihdam sağlayacak hem de vatandaşlarımızı güvenli gıda ile buluşturacak bu tesiste, Balıkesir’in bereketli topraklarında üretim yapan çiftçilerimizin ürünleri olacak. Bizim de hedefimiz, bu tesiste dünyaya ihraç edecek kalitede ürünler üretmek.
MARUF19’da katılımcıydınız, organizasyonla ilgili görüşleriniz ve düzenlenecek olan MARUF21 ile ilgili tavsiyeleriniz neler?
İlk organizasyon uluslararası bir organizasyon olarak çok başarılıydı, emeği geçen herkese teşekkür ederim. Ben programda panelist olarak yer aldım. İhtiyaçlara cevap veren çok güzel bir organizasyon oldu. Yine aynı şekilde, ihtiyaçlar doğrultusunda, uluslararası katılımın sağlanmasına çalışılarak düzenlenebilirse çok iyi olur. Çözüm ortakları bir araya gelmeli. Yapılacak bir yatırım bölgenin; coğrafyasına, değerlerine, doğasına uygun olmadığı takdirde kirliliğine neden olabiliyor. Örneğin, Dilovası’nda sanayi için yapılan yatırımlardan kazanılan para, şimdi o bölgenin rehabilite edilmesi için gereken paranın yanında çok az. Bu nedenle; iş dünyasının, çevrecilerin, belediyelerin, akademisyenlerin bir araya gelerek münazara yapmaları, istişarede bulunmaları gerekiyor ve MARUF bunun için çok kıymetli bir alan. Biz de MARUF21’de encümen olarak yeniden yer alacağız.
Balıkesir’de geri dönüşüm projeleri nasıl ilerliyor? Geri kazanım, atıktan enerji üretimi gibi konularda şehir ne aşamada?
Atıktan enerji üreten entegre tesisimizi devreye aldık. Bu tesiste, yıllık ortalama 400 bin ton çöp işleyerek 50 bin hanenin aylık enerji ihtiyacını karşılıyoruz. Tesis sayesinde bir yandan çöpün ekonomik değerini ortaya çıkarırken diğer yandan da iklim değişikliğine sebep olan 12 milyon metreküp metan gazının atmosfere salınımını engelledik. Şehir genelinde 197 bin 47 metrekare vahşi depolama alanında ıslah ve rehabilite çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Ayrıca atık su arıtma tesislerimizin modernizasyonunu yapıyor, yeni tesisler inşa ederek kapasitemizi artırıyoruz.
İklim değişikliği ile mücadele çalışmalarımız sürüyor. Bu kapsamda; İklim Değişikliği Şube Müdürlüğü ve Sıfır Atık Şube Müdürlüğümüzü kurduk. İklim Değişikliği Eylem Planımız da tamamlanmak üzere. Sonrasında ise uyum ve iyileştirme projelerimizi hazırlayacağız. Balıkesir dendiğinde ilk akla gelenlerden birisi de turizm. Büyükşehir Belediyesi olarak; tarihiyle, doğasıyla, deniziyle, kültürel mirasıyla Balıkesir’i özenilen, gıpta edilen, evrensel standartlarda bir şehir haline getirecek planlamaları hayata geçiriyoruz. Bir yandan sahillerimizi yapmış olduğumuz üst yapı ve çevre düzenleme çalışmalarıyla birer cazibe merkezi haline getirirken diğer yandan da Körfezimizi kirleten unsurları ortadan kaldırıyoruz. Mevcut arıtma tesislerimizin kapasitesini artıyor, denize kirlilik taşıyan derelerde temizlik ve ıslah çalışmaları yapıyoruz. Şu ana kadar 14 kilometre uzunluğunda dere temizliği yaptık. Gerek şehrimizin potansiyeli gerekse yapmış olduğumuz çalışmalar neticesinde Sağlık ve Esenlik Turizmi teması ile gerçekleştirilen Avrupalı Seçkin Destinasyonlar Projesi (EDEN) 2019’da Türkiye’nin ulusal destinasyonu olmaya hak kazandık.
Sürdürülebilir, akıllı şehir MARUF’ta da temel konu. Ekonomik ve demografik durumun dışında, Balıkesir’de; doğa, kültürel unsurlar, halkın şehir yaşamına verimli ve sürdürülebilir katılımı gibi konularda yürütülen çalışmalarınız neler?
İda-Madra Jeoparkı’nı şehrimize kazandırıyoruz. UNESCO’ ya resmi başvurumuzu gerçekleştirdik. Tamamlandığında Türkiye’nin en büyük UNESCO jeoparkını, Balıkesir’e kazandırmış olacağız. Ayrıca gerçekleştirmiş olduğumuz yetişkin eğitimleri ve hayat boyu öğrenme çalışmalarımızla Balıkesir olarak “UNESCO Öğrenen Șehirler Küresel Ağı”na dâhil olarak “Öğrenen Şehir” unvanını almaya hak kazandık. Zağnos Paşa Camisi Çevresi ve Karesi Meydanı İyileştirme Projesi’nin yanı sıra şehrimizin dokusuna ve kimliğine uygun meydanlar kazandırmak için çalışıyoruz. Sokak sağlıklılaştırma projelerimiz de devam ediyor. Ayrıca Millet Bahçesi projelerinden bisiklet yollarına, trafiği rahatlatacak yeni yollardan alternatif güzergâhlar oluşturulmasına, tarımsal kalkınmanın desteklenmesinden istihdama kadar birçok proje hayata geçirdik, geçirmeye de devam ediyoruz. Tüm bunları yaparken de sivil toplum kuruluşlarımızı ve şehrimizin sakinlerini karar alma ve politika üretme süreçlerimizin bir parçası haline getiriyor, Balıkesir’in geleceğini, Balıkesirlilerle birlikte planlıyoruz. Özetle “insanlar için şehir” anlayışı ile ideal bir şehir oluşturma gayreti içerisindeyiz. Bunu yaparken de doğaya saygılı, insanı önceleyen, şeffaf ve hesap verebilir bir anlayış ile ortak aklı harekete geçiriyoruz.
MarmaraLife 